Deri adamzat taryhynyň iň gadymy materiallaryndan biridir. Taryhdan öňki döwürde adamlar haýwan sütüklerini bezeg we goramak üçin ulanyp başlapdyrlar. Şeýle-de bolsa, ilkinji deri öndürmek tehnologiýasy gaty ýönekeýdi, diňe haýwan sütüklerini suwa batyryp, soňra gaýtadan işleýärdi. Döwrüň üýtgemegi bilen adam deri öndürmek tehnologiýasy kem-kemden ösdi we kämilleşdi. Ilkinji başlangyç önümçilik usulyndan häzirki zaman senagat taýdan öndürilen önümçilige çenli deri materiallary adam durmuşynda barha möhüm rol oýnaýar.
Deriniň irki önümçiligi
Iň irki deri önümçiligini takmynan 4000-nji ýyllarda gadymy Müsür döwründen alyp bolar. Şol döwürde adamlar haýwan sütüklerini suwa batyrdylar, soňra tebigy ösümlik ýagy we duzly suw bilen gaýtadan işlediler. Bu önümçilik usuly gaty ýönekeý we ýokary hilli deri materiallaryny öndürip bilmeýär. Mundan başga-da, önümçilik prosesinde köp zähmet we wagt talap edilýär. Şeýle-de bolsa, deri materiallarynyň berkligi we berkligi sebäpli gadymy jemgyýetde egin-eşik, aýakgap, sumka we beýleki zatlar ýasamak üçin giňden ulanylypdyr.
Döwrüň üýtgemegi bilen adam deri öndürmek tehnologiýasy hem kem-kemden ösdi. Takmynan 1500-nji ýyllarda gadymy grekler has ýumşak we has çydamly deri materiallaryny öndürmek üçin haýwan sütüklerini gaýtadan işlemek üçin aşgarlaýyş tehnologiýasyny ulanyp başladylar. Aşgarlamak tehnologiýasynyň ýörelgesi, kollageni haýwan sütüklerinde birleşdirip, ýumşak, suwa çydamly, poslama we beýleki häsiýetlere öwürmek üçin aşgar materiallaryny ulanmakdyr. Bu önümçilik usuly gadymy Eastakyn Gündogarda we Europeewropada giňden ulanylyp, gadymy deri öndürmegiň esasy usuly boldy.
Hakyky deri öndürmek
Hakyky deri haýwan sütüklerinden ýasalan tebigy deri materiallaryna degişlidir. Hakyky deriniň önümçilik tehnologiýasy irki deri önümçiligine garanyňda has ösen we çylşyrymly. Hakyky deri önümçiliginiň esasy amallary: haýwan sütüklerini süpürmek, siňdirmek, ýuwmak, aşgarlamak, boýamak we gaýtadan işlemek. Olaryň arasynda aşgarlamak we boýamak hakyky deri önümçiliginde iň möhüm ädimlerdir.
Aşgarlamak prosesinde köplenç ulanylýan aşgarlaýyş materiallaryna gök önümleri aşgarlaýyş materiallary, hrom aşgarlaýyş materiallary we sintetiki aşgarlaýyş materiallary girýär. Olaryň arasynda çalt gaýtadan işlemegiň tizligi, durnukly hili we gowy täsiri ýaly artykmaçlyklary sebäpli hrom aşgarlaýjy materiallar giňden ulanylýar. Şeýle-de bolsa, hrom aşgarlanylanda emele gelýän hapa suwlar we galyndylar daşky gurşawy hapalar, şonuň üçin olara dogry seredilmeli we dolandyrylmaly.
Boýag prosesinde hakyky deri dürli bezeg we gorag täsirlerine ýetmek üçin zerur bolanda dürli reňklerde boýalýar. Boýagdan ozal hakyky derini bejermek gerek, boýag deriniň ýüzüne doly aralaşyp we düzedip biler. Häzirki wagtda boýaglaryň görnüşleri we hili yzygiderli gowulaşýar, bu adamlaryň dürli zerurlyklaryny we deri materiallaryna bolan isleglerini kanagatlandyryp biler.
PU we PVC deri öndürmek
Himiýa tehnologiýasynyň yzygiderli ösmegi bilen adamlar kem-kemden hakyky deriniň daşky görnüşini we duýgusyny simulasiýa edip biljek we has oňat plastikligi, suw geçirmeýänligi we çydamlylygy bolan käbir täze sintetiki materiallary tapdylar. Bu sintetiki materiallara esasan PU (poliuretan) deri we PVC (poliwinil hlorid) deri girýär.
PU deri poliuretan materialdan ýasalan simulirlenen deri bolup, ýumşaklyk, suwa garşylyk, könelişme we ýyrtylma garşylygy aýratynlyklaryna eýe. Önümçilik usuly poliuretan materialy süýüme ýa-da dokalan däl materiallara örtmek we kalendar, aşgarlamak, boýamak we beýleki amallardan soň deri materialyny emele getirmekdir. Hakyky deri bilen deňeşdirilende, PU deri arzan we aňsat gaýtadan işlemegiň artykmaçlyklaryna eýedir we dürli reňkleri we dokma effektlerini simulasiýa edip biler. Egin-eşik, aýakgap, mebel we beýleki önüm öndürmekde giňden ulanylýar.
PVC deri, suw geçirmeýän, aşaga çydamly we arassalamak aňsat aýratynlyklaryna eýe bolan poliwinil hlorid materialyndan ýasalan simulirlenen deri görnüşidir. Önümçilik usuly poliwinil hlorid materialyny substratda örtmek, soňra bolsa kalendar, oýma, boýag we beýleki amallar arkaly deri materialyny emele getirýär. PU deri bilen deňeşdirilende, PVC deri arzan bahadan we has berk berklige eýe bolup, dürli reňkleri we nagyşlary simulasiýa edip biler. Awtoulag oturgyçlaryny, goş-golamlary, sumkalary we beýleki önümleri öndürmekde giňden ulanylýar.
PU we PVC deriniň köp artykmaçlygy bar bolsa-da, käbir kemçilikleri bar. Mysal üçin, olaryň önümçilik prosesi daşky gurşawy hapalaýan köp mukdarda zyýanly gazlary we hapa suwlary öndürer. Mundan başga-da, olaryň ömri hakyky deriniňki ýaly uzyn däl, ýitip gitmek we ýaşamak aňsat. Şonuň üçin adamlar bu sintetiki deri önümlerini ulananda tehniki hyzmat we tehniki hyzmatlara üns bermelidirler.
Silikon deri öndürmek
Adaty hakyky deri we sintetiki deriden başga-da, soňky ýyllarda deri materialynyň, silikon deriniň täze görnüşi peýda boldy. Silikon deri, ýokary molekulýar silikon materialdan we emeli süýüm örtükden ýasalan emeli deri bolup, ýeňil agram, eplenme garşylygy, garramaga garşy, suw geçirmeýän, hapalanmaga garşy we arassalamak aňsat, deri üçin amatly we rahat duýgydyr.
Silikon deriniň köp ulanylyşy bar we awtoulag interýerini, sumka, jübi telefony we beýleki önümleri öndürmek üçin ulanylyp bilner. PU we PVC deri bilen deňeşdirilende, silikon deri has gowy gidroliz garşylygy, UV garşylygy, duz sepmek garşylygy we ýokary we pes temperatura garşylygy bar, garramak we solmak aňsat däl. Mundan başga-da, silikon derini öndürmek prosesinde zyýanly gazlar we hapa suwlar öndürilmeýär we daşky gurşawa hapalanmak hem az bolýar.
Netije
Gadymy we moda material hökmünde deri uzak ösüş prosesini başdan geçirdi. Ilkinji haýwan sütüklerini gaýtadan işlemekden häzirki zaman hakyky deri, PU, PVC deri we silikon deri çenli deriniň görnüşleri we hili yzygiderli gowulaşdy we ulanylyş gerimi yzygiderli giňeldi. Hakyky deri ýa-da sintetiki deri bolsun, özboluşly artykmaçlyklary we kemçilikleri bar, adamlar ulananda dürli zerurlyklara we ssenariýalara görä saýlamaly.
Döwrebap önümçilik tehnologiýasy we himiki materiallar derini ýasamagyň köp usullaryny çalşsa-da, hakyky deri henizem gymmatly material bolup durýar we özboluşly duýgusy we gurluşy ýokary derejeli önümler üçin ilkinji saýlama bolýar. Şol bir wagtyň özünde adamlar daşky gurşawy goramagyň ähmiýetine kem-kemden düşündiler we adaty sintetiki deriniň ornuny tutmak üçin ekologiýa taýdan arassa we durnukly materiallary ulanmaga başladylar. Silikon deri täze materiallaryň biridir. Diňe ajaýyp öndürijiligi bilen çäklenmän, daşky gurşawa az hapalanýar. Gaty geljegi uly material diýip bileris.
Gysgaça aýdylanda, ylym we tehnologiýanyň yzygiderli ösmegi we adamlaryň daşky gurşawy goramak meselesine bolan ünsi bilen, gadymy we moda deri bolan deri hem hemişe ösýär we ösýär. Hakyky deri, PU, PVC deri ýa-da silikon deri bolsun, bu adamlaryň paýhasynyň we zähmetiniň kristallaşmagydyr. Geljekki ösüşde deri materiallarynyň täzelenmegini we üýtgemegini dowam etdirjekdigine, adam durmuşyna has köp gözellik we amatlylyk getirjekdigine ynanýaryn.
Iş wagty: Iýul-15-2024